Εταιρείες – Τεχνοβλαστοί (spin-off) – Ορισμός
Ως Εταιρεία – Τεχνοβλαστός (spin-off) ορίζεται η «Κεφαλαιουχική Εταιρεία που ιδρύεται από το ακαδημαϊκό ή ερευνητικό προσωπικό των ερευνητικών οργανισμών της Χώρας με σκοπό την εμπορική αξιοποίηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων και της γνώσης που παράγει το συγκεκριμένο προσωπικό, μόνο του ή και σε συνεργασία με τρίτα φυσικά ή νομικά πρόσωπα της ημεδαπής ή της αλλοδαπής, στο πλαίσιο της δραστηριότητάς του στους ερευνητικούς οργανισμούς».
Ρυθμιστικό πλαίσιο
Με τον Ν. 4864/2021, με τίτλο «Στρατηγικές επενδύσεις και βελτίωση του επενδυτικού περιβάλλοντος μέσω της επιτάχυνσης διαδικασιών στις ιδιωτικές και στρατηγικές επενδύσεις, δημιουργία πλαισίου για τις εταιρείες τεχνοβλαστούς και άλλες επείγουσες διατάξεις για την ανάπτυξη», ρυθμίστηκε με ειδικές διατάξεις ο τρόπος ίδρυσης και λειτουργίας των εταιρειών -τεχνοβλαστών (spin-offs) των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων και των Ερευνητικών Κέντρων.
Από ποιους ιδρύονται
Μέλη του τεχνοβλαστού μπορούν να είναι οι ερευνητές που παρήγαγαν τα ερευνητικά αποτελέσματα ή τη γνώση, το ΕΜΠ καθώς και τρίτα φυσικά ή νομικά πρόσωπα (εταιρείες) που μπορούν να συμμετέχουν είτε κατά την ίδρυσή της, είτε σε μεταγενέστερο στάδιο.
Η συμμετοχή του ΕΜΠ είναι δυνητική όπως επίσης δυνητική είναι και η συμμετοχή τρίτων φυσικών ή νομικών προσώπων.
Το ΕΜΠ, μετά από σχετική έγκριση του Συμβουλίου Διοίκησης, μπορεί να συμμετέχει στο εταιρικό σχήμα ενός τεχνοβλαστού μέσω του Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας ΕΜΠ (ΕΛΚΕ-ΕΜΠ). Στην περίπτωση αυτή, ο τεχνοβλαστός φέρει την ονομασία «Τεχνοβλαστός ΕΜΠ» και μπορεί να χρησιμοποιεί το λογότυπο του ιδρύματος ή/και του ΕΛΚΕ κατόπιν σχετικής άδειας. Η εταιρική συμμετοχή του ΕΜΠ μπορεί να έχει τη μορφή χρηματικής εισφοράς ή εισφοράς σε είδος (ως είδος νοούμενου του αποτελέσματος της ερευνητικής δραστηριότητας, η χρήση του οποίου εισφέρεται στο εταιρικό σχήμα).
Το ΕΜΠ μπορεί ωστόσο να επιλέξει να μην συμμετάσχει στο ιδρυόμενο εταιρικό σχήμα, οπότε ο τεχνοβλαστός που θα ιδρυθει θα χαρακτηρίζεται ως «τεχνοβλαστός υποστηριζόμενος από το ΕΜΠ».
Σε κάθε περίπτωση, η χρήση και ο τρόπος εκμετάλλευσης του προϊόντος διανοίας (ανακάλυψης, εφεύρεσης, ερευνητικού αποτελέσματος) ρυθμίζεται από τη σύμβαση τεχνοβλαστού, η οποία ως σχέδιο υποβάλλεται στην Επιτροπή Ερευνών κατά το στάδιο έγκρισης σύστασης της εταιρείας και υπογράφεται μετά την έγκριση και πριν την ίδρυση της εταιρίας (δημοσίευση στο ΓΕΜΗ). Στη σύμβαση τεχνοβλαστού καθορίζονται λεπτομερώς οι όροι της παραχώρησης του προϊόντος και το οικονομικό αντάλλαγμα αυτής.
Πώς ιδρύονται
Το αποφασίζον όργανο για την ίδρυση εταιρείας-τεχνοβλαστού είναι το Συμβούλιο Διοίκησης. Οι ενδιαφερόμενοι ερευνητές ενημερώνουν κατ΄ αρχάς το Γραφείο Μεταφοράς Τεχνολογίας για την πρόθεση ίδρυσης για την ίδρυση εταιρείας-τεχνοβλαστού προκειμένου να καθοδηγηθούν για τα επόμενα βήματα. Η διαδικασία ίδρυσης τεχνοβλαστού παρουσιάζεται σχηματικά παρακάτω και περιγράφεται λεπτομερώς στον επικαιροποιημένο «Κανονισμό Ίδρυσης Τεχνοβλαστών στο ΕΜΠ».