Άρθρο του Αντιπρύτανη Έρευνας και Διά Βίου Εκπαίδευσης ΕΜΠ, Καθηγητή Ι.Κ. Χατζηγεωργίου στο ΒΗΜΑ της Κυριακής για την πανεπιστημιακή έρευνα και επιχειρηματικότητα

H ώρα της πανεπιστημιακής έρευνας και επιχειρηματικότητας

H ώρα της πανεπιστημιακής έρευνας και επιχειρηματικότητας

Είναι πολύ σημαντικές οι πρωτοβουλίες που έχουν εσχάτως αναληφθεί και στηρίζονται από την πολιτεία για τη διασύνδεση της έρευνας με την επιχειρηματικότητα και την προσέγγιση των ερευνητικών κέντρων με παραγωγικούς φορείς και επιχειρήσεις. Δύο εν εξελίξει ενέργειες είναι η δράση Higher Education Innovate που υλοποιείται με τη συνεργασία του υπουργείου Παιδείας και του ΟΟΣΑ και η πρόσκληση για την ίδρυση των αποκαλούμενων «Κέντρων Ικανοτήτων», δηλαδή εταιρειών στο μετοχικό κεφάλαιο των οποίων θα συμμετέχουν ιδιωτικοί φορείς και ερευνητικοί οργανισμοί. Σειρά (πρέπει να) έχουν η ίδρυση και χρηματοδότηση των Γραφείων Μεταφοράς Τεχνολογίας που θα πρέπει να λειτουργούν εντός των ΑΕΙ και ερευνητικών κέντρων και η εγκαθίδρυση ενός σαφούς νομοθετικού πλαισίου για την ίδρυση τεχνοβλαστών (spin-off) από τα πανεπιστήμια.

Για την υλοποίηση των παραπάνω, ενδεχομένως και άλλων πρωτοβουλιών στο μέλλον, δεν χρειάζεται όραμα, ούτε έμπνευση. Απλή λογική χρειάζεται, στην οποία φαίνεται, ευτυχώς, να συγκλίνουμε. Η οικονομική κρίση μάς βοήθησε να αναζητήσουμε ανεκμετάλλευτους πόρους. Καλά κάνουμε και ψάχνουμε για υδρογονάνθρακες ή ενέργεια στο Αιγαίο. Πέραν όμως των υλικών πόρων, υπάρχουν και άλλοι πόροι που μπορούν να βοηθήσουν στην οικονομική ανάπτυξη. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα είναι η διάνοια των ερευνητών της χώρας. Και δεν είναι καθόλου αμελητέα ποσότητα, όπως πρόσφατα αποδείχθηκε με τη συμμετοχή 648 ερευνητών ελληνικών Ιδρυμάτων στο μέγιστο 2% των πλέον «επιδραστικών» επιστημόνων παγκοσμίως.

Εντούτοις, η έρευνα για την έρευνα, χωρίς διασύνδεση με τον παραγωγικό ιστό, αποτελεί κενό χώρο. Παραγωγικοί φορείς και επιχειρήσεις είναι οι οργανισμοί που θα μετατρέψουν τα προϊόντα της έρευνας σε εμπορεύσιμα προϊόντα. Συντηρητισμοί και κρατικιστικές ιδεοληψίες του είδους «η έρευνα στα πανεπιστήμια πρέπει να στηρίζεται ΜΟΝΟ από το κράτος» όχι μόνο είναι ανεφάρμοστοι, αλλά κάνουν ανεπανόρθωτο κακό στις προσπάθειες ανάπτυξης.

Παράδειγμα ευεργετικής αλληλεπίδρασης έρευνας και επιχειρηματικότητας είναι τα εμβόλια κατά του κορωνοϊού. H Pfizer και η Moderna δεν είναι ευαγή ιδρύματα ούτε ΜΚΟ. Είναι κερδοσκοπικές εταιρείες με τεράστιους τζίρους που θα σώσουν τον πλανήτη από την πανδημία. Η Οξφόρδη συνεργάζεται με την AstraZeneca για να παράγουν εμβόλιο. Φαντάζομαι ότι δεν υπάρχει κάποιος ο οποίος θα αρνηθεί, π.χ., το εμβόλιο της Pfizer, γιατί «πίνει το αίμα των εργαζομένων της».

Η ερευνητική παραγωγή στα πανεπιστήμια πρέπει να αυξηθεί για το καλό της χώρας και των πολιτών της. Γιατί συμβάλλει στην προβολή της, στην ανάπτυξή της, και, πέραν των υπολοίπων, συνεισφέρει στην πραγματική οικονομία. Παρέχει εργασία και απευθύνεται στην αγορά για τις ανάγκες της. Βοηθά στην αύξηση της απασχόλησης ενός ιδιαίτερα δυναμικού τμήματος της κοινωνίας, το οποίο, εξ αντικειμένου, θα πρέπει να διαθέτει αυξημένα προσόντα. Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, του οποίου ο προϋπολογισμός της έρευνας άγγιξε το 2019 τα 61 εκατ. ευρώ, πλήρωσε 18,67 εκατ. ευρώ σε αμοιβές συμβάσεων έργου, στήριξε 592 υποψήφιους διδάκτορες με 2,13 εκατ. ευρώ, «έτρεξε» 957 ερευνητικά προγράμματα όλων των ειδών και δαπάνησε 2,62 εκατ. ευρώ σε παροχές υπηρεσιών και προμήθειες. Ολα αυτά τα χρήματα εισήχθησαν στην πραγματική οικονομία της χώρας αναδεικνύοντας και την κοινωνική συμβολή της έρευνας. Η ζητούμενη βελτίωση των μεγεθών μπορεί, εύλογα, να γίνει μέσω συνεργασιών και συνεργειών με παραγωγικούς φορείς κυρίως του ιδιωτικού τομέα. Η συγκεκριμένη αναφορά δεν «κομίζει γλαύκα εις Αθήνας», δεδομένου ότι τέτοιες συνεργασίες γίνονται σε μόνιμη βάση στο πλαίσιο ανταγωνιστικών ερευνητικών προγραμμάτων. Οι επιχειρήσεις χρειάζονται τα πανεπιστήμια και αντίστροφα.

Εδώ όμως ελλοχεύει ένας σημαντικός κίνδυνος. Τα πανεπιστήμια δεν πρέπει να απεμπολήσουν ούτε να αποποιηθούν τον κοινωνικό τους ρόλο που είναι και ο λόγος της ύπαρξής τους. Βασική τους στόχευση είναι η παροχή μάθησης και γνώσης.

*Ο κ. Ιωάννης Κ. Χατζηγεωργίου είναι καθηγητής της Σχολής Ναυπηγών Μηχανολόγων Μηχανικών και αντιπρύτανης Ερευνας και διά Βίου Εκπαίδευσης του ΕΜΠ.

Πηγή: https://www.tovima.gr/2021/01/16/opinions/h-ora-tis-panepistimiakis-ereynas-kai-epixeirimatikotitas/

Σχετικά άρθρα

IDEA Innovation Design & Entrepreneurial Action

Δια-Πανεπιστημιακό πρόγραμμα Επιχειρηματικότητας – IDEA

Ψάχνεις καλές ιδέες; Τότε έλα στο IDEA! 🎓 Το Δια-Πανεπιστημιακό πρόγραμμα Επιχειρηματικότητας – IDEA επέστρεψε για 4η φορά με νέο ανανεωμένο κύκλο και δέχεται αιτήσεις! Είσαι φοιτητής 3ου εξαμήνου και άνω του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών ή του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου;Τότε δήλωσε συμμετοχή και βελτίωσε τις επιχειρηματικές σου δεξιότητες και άρπαξε την ευκαιρία να συνεργαστείς με […]

Περισσότερα
GreenΔrasis

Ίδρυση της Εταιρείας Τεχνοβλαστού του ΕΜΠ με την επωνυμία GreenΔrasis

Το Συμβούλιο Διοίκησης του ΕΜΠ, στη συνεδρίασή του την 29/11/2024 ενέκρινε την ίδρυση της εταιρείας Τεχνοβλαστού (spin-off) του ΕΜΠ GreenΔrasis. Η GreenΔrasis ιδρύθηκε από την Καθηγήτρια της Σχολής Χημικών Μηχανικών ΕΜΠ Αναστασία Δέτση και τη Δρ. Ανδρομάχη Τζάνη με στόχο την αξιοποίηση, ανάπτυξη και προώθηση των καινοτόμων πράσινων τεχνολογιών και προϊόντων που έχουν προκύψει από την ερευνητική δραστηριότητα που εκτελείται στο Εργαστήριο Οργανικής Χημείας […]

Περισσότερα

Καινοτόμες ιδέες γεννιούνται, αλλά…

Άρθρο του Απόστολου Λακασά στην kathimerini.gr Περίπου 100 είναι οι εταιρείες καινοτομίας που έχουν ιδρυθεί στα ΑΕΙ και στα ερευνητικά κέντρα. «Αποτελούν απόδειξη του επιστημονικού πλούτου της χώρας», παρατηρεί στην «Κ» ο πρύτανης του ΕΜΠ Ανδρέας Μπουντουβής. Ωστόσο, για την εμπορική τους επιβίωση χρειάζονται επιχειρηματική καθοδήγηση, ενώ το ακαδημαϊκό σύστημα εμφανίζεται ανώριμο στο θέμα της […]

Περισσότερα