Εργαστήριο Υψηλών Τάσεων & Ηλεκτρικών Μετρήσεων

ΣΧΟΛΗ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ & ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ

Ιστορία και θεσμικό πλαίσιο Εργαστηρίου Υψηλών Τάσεων και Ηλεκτρικών Μετρήσεων Ε.Μ.Π.

Το Εργαστήριο Υψηλών Τάσεων και Ηλεκτρικών Μετρήσεων του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, είναι ένα από τα παλαιότερα και θεωρούμενα ως παραδοσιακά Εργαστήρια του Ιδρύματος και της Σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών (ΗΜΜΥ), με ιστορία πάνω από 100 χρόνια.

Θεωρείται ο διάδοχος του «Ηλεκτρολογικού Εργαστηρίου», το οποίο ιδρύθηκε στις 14.08.1911 (Νόμος 3903, με σκοπό τον έλεγχο των γνωμόνων ηλεκτρικού και φωταερίου και την πειραματική κατάρτιση των σπουδαστών) και αποτέλεσε τον πρόδρομο όλων των εργαστηρίων της Σχολής ΗΜΜΥ.

Λειτουργεί τυπικά από το 1946 (ΦΕΚ 375/1946) με την ίδρυση της έκτακτης έδρας «Ηλεκτρικών Μετρήσεων και Υψηλών Τάσεων», ουσιαστικά όμως από το 1909 ως Ηλεκτρολογικό Εργαστήριο, όπως φαίνεται από την πρώτη εγγραφή στο βιβλίο κτηματολογίου του Εργαστηρίου. Με το Β.Δ. 132/62 (ΦΕΚ 32/1962) θεσμοθετήθηκε ως «Εργαστήριο Ηλεκτρικών Μετρήσεων και Υψηλών Τάσεων», ονομασία η οποία μετετράπη με το Π.Δ. 237/73 (ΦΕΚ 208/1973) σε «Εργαστήριο Υψηλών Τάσεων και Ηλεκτρικών Μετρήσεων».

Διευθυντής του Εργαστηρίου Υψηλών Τάσεων και Ηλεκτρικών Μετρήσεων είναι ο Καθηγητής Ιωάννης Φ. Γκόνος.

Οι κύριες λειτουργικές κατευθύνσεις του Εργαστηρίου, είναι η υποστήριξη και κάλυψη τόσο των εκπαιδευτικών αναγκών (προπτυχιακά-μεταπτυχιακά μαθήματα, βασική και εφαρμοσμένη επιστημονική έρευνα) του Ε.Μ. Πολυτεχνείου, όσο και η κάλυψη των αναγκών της ελληνικής βιομηχανίας σε θέματα ελέγχου ποιότητας και πιστοποίησης ηλεκτροτεχνικών και ηλεκτρονικών υλικών, συσκευών και διατάξεων.

Στον τομέα της διεξαγωγής τεχνικών ελέγχων, ελέγχων ποιότητας υλικών, συσκευών και διατάξεων, δοκιμών, μετρήσεων και πιστοποιήσεων το Εργαστήριο διαθέτει μακροχρόνια εμπειρία (από το 1946). Η δραστηριότητα παροχής υπηρεσιών ασκείται αδιαλείπτως από την πιστοποιημένη κατά ΕΛΟΤ EN ISO 9001:2015 και διαπιστευμένη από το Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης (ΕΣΥΔ), κατά ΕΛΟΤ ΕΝ ISO/IEC 17025:2017, Εργαστηριακή Μονάδα Παροχής Υπηρεσιών (ΕΜΠΥ) Υψηλών Τάσεων, η οποία θεσμοθετήθηκε με την από 22.03.96 απόφαση της Συγκλήτου του Ε.Μ.Π., με σκοπό την εκπόνηση ειδικών μελετών, εκτέλεση δοκιμών, εργαστηριακών μετρήσεων και κάθε άλλη συναφή εργασία.

Το πεδίο διαπίστευσης της ΕΜΠΥ Υψηλών Τάσεων περιλαμβάνει πλήθος ηλεκτρικών δοκιμών και μετρήσεων (μέτρηση ειδικής αντίστασης εδάφους, μέτρηση βηματικών τάσεων και τάσεων επαφής, μέτρηση αντίστασης γείωσης, διηλεκτρική αντοχή καλωδίων και μετασχηματιστών σε κρουστική τάση, μέτρηση μαγνητικών και ηλεκτρικών πεδίων χαμηλών συχνοτήτων, κ.α.) και το σύνολο των δοκιμών ηλεκτρομαγνητικής συμβατότητας (EMC). Είναι μάλιστα το μοναδικό, έως σήμερα, εργαστήριο στην Ελλάδα, το πεδίο διαπίστευσης του οποίου περιλαμβάνει το σύνολο των εναρμονισμένων προτύπων που εφαρμόζονται για την τεκμηρίωση της συμμόρφωσης, που απαιτούνται από την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2014/30/ΕΕ, που διέπει την ηλεκτρομαγνητική συμβατότητα εξοπλισμού.

○ Ηλεκτρικές δοκιμές /  μετρήσεις

  • ΠΑΡΚΑ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ, ΥΠΟΣΤΑΘΜΟΙ
    • – Μέτρηση ειδικής αντίστασης εδάφους
    • – Μέτρηση βηματικών τάσεων και τάσεων επαφής
    • – Μέτρηση αντίστασης γείωσης
  • ΚΑΛΩΔΙΑ – ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΤΕΣ
    • – Διηλεκτρική αντοχή καλωδίων και μετασχηματιστών σε κρουστική τάση
  • ΚΡΙΣΙΜΟΙ ΧΩΡΟΙ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΩΝ
    • – Μέτρηση ηλεκτρικής αντίστασης γείωσης ελαστικών και πολυστρωματικών καλυμμάτων δαπέδων
  • ΓΡΑΜΜΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ, ΥΠΟΣΤΑΘΜΟΙ, ΚΥΤ
    • – Μέτρηση μαγνητικών και ηλεκτρικών πεδίων χαμηλών συχνοτήτων
  • ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΦΩΤΙΣΜΟΥ
    • – Αξιολόγηση εξοπλισμού φωτισμού σχετικού με την ανθρώπινη έκθεση σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία

○ Δοκιμές ηλεκτρομαγνητκής συμβατότητας (EMC) και ατρωσίας εξοπλισμού

Από το 2008 το Εργαστήριο έχει διευρύνει το πεδίο του στον τομέα των δοκιμών Ηλεκτρομαγνητικής Συμβατότητας (EMC) ως προς τα πιο σύγχρονα εμπορικά και βιομηχανικά Πρότυπα Προϊόντος, επενδύοντας στη διαρκή επιστημονική και τεχνική εκπαίδευση του προσωπικού και εμπλουτίζοντας συνεχώς την τεχνογνωσία του, σύμφωνα με τις απαιτήσεις της τρέχουσας Διεθνούς, Ευρωπαϊκής και Εθνικής Τυποποίησης.

  • Μέτρηση αγόμενων διαταραχών σε θύρες τροφοδοσίας εξοπλισμού, στην περιοχή των συχνοτήτων 9kHz έως 30ΜHz, η οποία εξασφαλίζει την μη παρενόχληση γειτονικού εξοπλισμού από τις εκπομπές του δοκιμίου μέσω των καλωδίων.
  • Μέτρηση ακτινοβολούμενων διαταραχών στην περιοχή των συχνοτήτων από 150kHz έως 18GHz, η οποία εξασφαλίζει την μη παρενόχληση, μέσω εκπεμπόμενων διαταραχών (παρασίτων), των γειτονικών με το δοκίμιο συσκευών
  • Μέτρηση διακοπτόμενων διαταραχών (μέτρηση μεταβατικών αγόμενων διαταραχών από συσκευές, των οποίων οι κύριες λειτουργίες επιτελούνται από κινητήρες και διατάξεις μεταγωγής ή ρύθμισης)
  • Μέτρηση ισχύος διαταραχής [μέτρησης της παραγόμενης συνεχούς ηλεκτρομαγνητικής διαταραχής (διαταραχή ισχύος), στην περιοχή των συχνοτήτων 30MHz έως 300MHz]
  • Μέτρηση των αρμονικών που εισάγει μια συσκευή στο δίκτυο τροφοδοσίας και αξιολόγηση της καταλληλότητάς της, βελτιώνοντας την ποιότητα του ηλεκτρικού δικτύου
  • Μέτρηση διακυμάνσεων τάσης και τρεμοσβήματος σε συστήματα παροχής χαμηλής τάσης, η οποία εξασφαλίζει την καταλληλότητα μιας συσκευής ώστε να μην δημιουργεί  μεταβολές στην τάση τροφοδοσίας της
  • Δοκιμή ατρωσίας ηλεκτροστατικής εκφόρτισης, η οποία εξασφαλίζει την αντοχή της συσκευής όταν πραγματοποιούνται εκφορτίσεις (κυρίως από χρήστες της ή άλλες φορτισμένες συσκευές) σε αυτή
  • Δοκιμή ατρωσίας σε ακτινοβολούμενο ηλεκτρομαγνητικό πεδίο ραδιοσυχνότητας, που εξασφαλίζει την ορθή λειτουργία της συσκευής σε περιβάλλον που υπάρχουν εκπεμπόμενες ραδιοδιαταραχές
  • Δοκιμή ατρωσίας για γρήγορα ηλεκτρικά μεταβατικά φαινόμενα και απότομες εκφορτίσεις, η οποία εξασφαλίζει την απρόσκοπτη λειτουργία της συσκευής στην παρουσία παρασίτων από γρήγορα ανοιγοκλεισίματα επαφών και φορτιών.
  • Δοκιμή ατρωσίας από υπερτάσεις – υπερεντάσεις, η οποία εξασφαλίζει την εύρυθμη λειτουργία της συσκευής όταν καταπονείται από υπερτάσεις-υπερεντάσεις, π.χ. από κεραυνοπληξία
  • Δοκιμή ατρωσίας σε αγόμενες διαταραχές, επαγόμενες από πεδία ραδιοσυχνότητας , που εξασφαλίζει την ορθή λειτουργία της συσκευής σε περιβάλλον που υπάρχουν αγόμενες διαταραχές
  • Δοκιμή ατρωσίας σε μαγνητικό πεδίο με συχνότητα δικτύου, η οποία εξασφαλίζει την ατρωσία της συσκευής όταν βρίσκεται πλησίον μαγνητικού πεδίου βιομηχανικής συχνότητας
  • Βυθίσεις τάσης, βραχείες διακοπές και δοκιμές ατρωσίας μεταβολών τάσης, η οποία εξασφαλίζει την καταλληλότητα μιας συσκευής όταν μεταβάλλεται ή διακόπτεται η τάση τροφοδοσίας της
  • Δοκιμή ατρωσίας σε αγόμενες κοινότροπες διαταραχές στην περιοχή συχνοτήτων 0Hz έως 150kHz, η οποία εξασφαλίζει την εύρυθμη λειτουργία της συσκευής όταν υπόκειται σε αγόμενες διαταραχές χαμηλών συχνοτήτων, παραγόμενες από το δίκτυο ισχύος ή τηλεπικοινωνίας πλοίων
  • Δοκιμή ατρωσίας σε μεταβατικά φαινόμενα στις γραμμές τροφοδοσίας (Πρότυπα ISO 7637-1, 7637-2, 7637-3, ISO 16750-1, 16750-2), κατά την οποία εποχούμενος εξοπλισμός υποβάλλεται σε μεταβατικά φαινόμενα και διακυμάνσεις τάσης διαφόρων μορφών που δύναται να εμφανιστούν κατά την κανονική του λειτουργία εντός οχήματος.

Το εργαστήριο είναι εξοπλισμένο με σύγχρονο διακριβωμένο εξοπλισμό με ιχνηλασιμότητα αναγόμενη στα εθνικά και διεθνή πρότυπα για τη διεξαγωγή δοκιμών και μετρήσεων ηλεκτρομαγνητικής συμβατότητας. Διαθέτει ανηχωϊκό θάλαμο και κλωβούς Faraday για να διεξάγονται οι δοκιμές χωρίς παρεμβολές. Οι δοκιμές / μετρήσεις πραγματοποιούνται από το πλήρως κατηρτισμένο προσωπικό του, που διαθέτει την απαιτούμενη τεχνική επάρκεια και μεγάλη ερευνητική εμπειρία στον τομέα των ηλεκτρικών δοκιμών και των δοκιμών ηλεκτρομαγνητικής συμβατότητας, σύμφωνα με τις διαδικασίες που περιγράφονται στα αντίστοιχα Πρότυπα.

○ Διακριβώσεις εξοπλισμού

Το εργαστήριο είναι διαπιστευμένο για τη διεξαγωγή διακριβώσεων σε:

  • Γεννήτριες ηλεκτροστατικών εκφορτίσεων (ESD generators)
  • Γεννήτριες γρήγορων ηλεκτρικών διαταραχών (burst generators)
  • Γεννήτριες κρουστικών υπερτάσεων/υπερεντάσεων (surge generators)
  • Εξοπλισμό για βυθίσεις τάσης, μικρές διακοπές τάσης και διακυμάνσεις τάσης (Voltage dips, short interruptions and voltage variations equipment)
  • Εξοπλισμό για δοκιμή ατρωσίας σε μαγνητικό πεδίο με συχνότητα δικτύου
  • Συστήματα κεραιών μεγάλου βρόχου (Large Loop Antennas System – LLAS)

Videos

Επικοινωνία με το Εργαστήριο